Bia Di tích Chiến thắng Khe Lau.

Trong Chiến dịch Việt Bắc năm 1947, thực hiện kế hoạch truy kích, tấn công trên đường địch rút lui, bộ đội pháo binh của ta đã nghiên cứu địa hình và quyết định bố trí trận địa pháo ở Khe Lau, phía hữu ngạn thuộc xã Thắng Quân (Yên Sơn). Bộ tư lệnh Khu 10 đã thực hiện quan điểm “đặt gần, bắn thẳng”, kết hợp pháo lớn với pháo nhỏ, kết hợp pháo binh với bộ binh.

Ngày 10-11-1947, đoàn tàu địch gồm 2 pháo thuyền và 1 ca nô chở hơn 200 lính thuộc Tiểu đoàn 2 do thiếu tá Pơ – ty chỉ huy xuôi sông Gâm từ Chiêm Hoá về tới Khe Lau. Khi tàu địch vừa đến ngã ba sông, các chiến sỹ ta nén cho tàu địch đi tới gần hơn mới nổ súng. Chiếc tàu thứ nhất nặng nề đi đúng hướng bắn của pháo ta. Cách 100m, pháo ta gầm lên, hai phát đầu trúng ngay buồng máy và giữa thân tàu. Tàu bốc cháy.

Chiếc tàu thứ hai chạy sát bờ sông. Pháo của ta bắn không trúng vì tàu đi dưới tầm đạn. Các chiến sỹ bộ binh của ta liền ném thủ pháo vào tàu địch. Tình thế buộc chiếc tàu địch quay đầu ra ngoài sông, theo vụng ghềnh hòng ngược sông Lô chạy trốn. Nhưng chúng không thoát được, pháo ta đã kịp bắn trúng. Tàu bốc cháy. Hai chiếc tàu đều bị chìm. Chiếc ca nô của địch định tháo chạy nhưng cũng bị quân ta bắn trúng. Lính Pháp còn sống chạy lên bờ liền bị dân quân du kích nổ súng tiêu diệt.

Trận Khe Lau diễn ra hơn 1 giờ đồng hồ, đã tiêu diệt trên 200 tên địch, bắn chìm 2 tàu chiến, 1 ca nô. Chiến thắng Khe Lau được đánh giá là một trong mười trận đánh lớn trong Chiến dịch Việt Bắc Thu Đông năm 1947.

Cùng với Chiến thắng Bình Ca, Đoan Hùng, Chiến thắng Khe Lau đã góp phần làm cho sông Lô mãi đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc. Đặc biệt năm 2001, Di tích Khe Lau đã được Bộ Văn hoá – Thông tin xếp hạng Di tích quốc gia, trở thành địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ trong và ngoài tỉnh.